Albanie 2 en Montenegro

Zaterdag 30 mei  ten westen van Berat – Shengjin

We rijden naar de oude stad Berat (ook werelderfgoed) om de stad te bekijken. Onderweg is het wel oppassen met de missende putdeksels in de goot naast we weg. Deze schijnen vaak gestolen te worden. We parkeren in de nieuwe moderne stad langs de rivier bij een heuse moderne boulevard met veel terrasjes.

De oude stad ligt bovenop een enorm steile berg, dus we nemen de taxi omhoog naar de citadel om Esthers rug en been te sparen. Het geheel is volledig ommuurd en toegankelijk via een indrukwekkende poort. Binnenin het fort ligt de oude stad met oude huizen en resten van diverse kerken en moskeeën. We lunchen tussen de resten van de oude acropolis. Vanaf de torens op de muur van het fort hebben we prachtig uitzicht over Berat en de besneeuwde bergen in de verte. Naast nieuwbouw zijn er ook nog een paar wijken met mooie oude witte huizen. Er zijn ook een aantal schoolklassen en Florian kijkt ademloos naar de poppenkastvoorstelling.

In de middag rijden we via de grote weg een flink stuk verder terug naar het noorden van Albanië. De enige camping in Leshe blijkt een groot feest te geven, dus daar kunnen we helaas niet staan. Esther vindt dat eigenlijk wel leuk, want nu rijden we iets verder naar zee waar we kamperen bij een hotel. Een heleboel hotels en resorts zijn hier enkel te bereiken via een slecht onverhard pad met veel keien over een militaire basis waar veel wrakken van voertuigen liggen en twee half vergane marineschepen. Enkel in het seizoen is het hier open, in de winter is het militair gebied. Wij mogen bij een hotel op de parkeerplaats staan. Als we naar zee gaan om dennenappels te gooien met Florian zien we dat onze hotel-camping pal naast een ondergrondse haven voor USSR onderzeeërs uit de jaren 60 ligt.

Zondag 31 mei  Shengjin - Ten zuiden van Fierze op de ‘hoofdweg’ ter hoogte van Mezi

Na alle steden die we de afgelopen dagen hebben bezocht vinden we het hoog tijd voor weer wat natuur. Daarom vertrekken we al redelijk vroeg van onze slaapplek om naar Komani te rijden in de bergen om daar een vaartocht te maken. De weg ernaartoe is erg slecht. Als we er bijna zijn rijden we een tunnel in die éénbaans is ook al rijdt er verkeer van twee kanten. Als we uit de tunnel komen staan er direct mensen te zwaaien dat we moeten stoppen. Het blijkt dat we al in het piepkleine haventje zijn beland. Het is er feitelijk zo klein dat we zo vanuit de tunnel de veerboot op kunnen rijden. Heel bizar.

De veerboot vaart naar Fierze aan de andere kant van het stuwmeer. De tocht duurt 2 uur, en voert door een kloof, die soms zo smal is dat je de wanden bijna kunt aanraken. We zien vaak allerlei rotsen opdoemen, en het lijkt dan net of het water ophoudt, maar precies als je denkt dat je niet meer veel verder kan, komt er steeds weer plotseling een bocht naar rechts of links. Het is echt een spectaculaire boottocht en naar ze hier zeggen past deze tocht qua mooiheid in het rijtje van de de Hurtigruten in Noorwegen.

We rijden door de bergen terug richting Skhoder. Onderweg zien we nog meerdere stuwdammen. De route voert langs kloven, afgronden en langs smalle dalen. In de verte zien we nog een paar bergtoppen met sneeuw. Een prachtige route terug dus. Herman zoekt onderweg nog zwarte en groene glinsterstenen.

Florian wil soms niet slapen ’s middags als we rijden. Hij valt dan om van moeheid, maar is bang dat hij dieren mist als we die tegen komen. Dus hebben we hem al vaak beloofd om hem wakker te maken als we echt iets leuks tegen komen. Maar nu is het dus zo dat als we overdag dieren tegenkomen en hij is gewoon waker hij altijd heel blij roept:  je hebt me wakker gemaakt, of: je maakt me steeds wakker als we dieren zien! Het is heel komisch.

Op een mooie plek in de bergen gaan we wildkamperen bij een rivier met watervalletjes. Als we stenen en takken-bootjes gooien in de rivier ontdekt Herman nog een schorpioen.

Op een kampvuurtje poffen we onze aardappelen. We hebben net verse boter gekocht. Dat koop je hier bij kleine winkeltjes. Je kunt precies zoveel laten afsnijden als je hebben wilt. Het is veel lekkerder als de roomboter zoals wij die kennen en op de gepofte aardappelen smaakt het bijzonder lekker. We zitten echt te genieten zeker omdat de bijna volle maan ook nog op komt boven de berg en we de waterval horen en het geknetter van het kampvuur. Wij willen nog helemaal niet naar huis!

Maandag 1 juni – Ten zuiden van Fierze op de ‘hoofdweg’ ter hoogte van Mezi – Grile 

We ontbijten met geroosterd brood van het kampvuur. Zo wordt oud brood ineens weer heel lekker. En Esther drinkt thee van verse munt die groeit bij het riviertje.

We rijden verder terug richting Skhoder. Onderweg vinden we een bakker. Er staat een man achter de balie die er zo mager en broos uitziet alsof hij er ieder moment bij neer kan vallen. Hij is heel behulpzaam maar spreekt echt alleen maar Servisch en met handen en voeten lukt deze man niet. Alles gaat ook heel erg langzaam. Maar er liggen allemaal spannende dingen die uitgeprobeerd moeten worden dus Esther doet verwoede pogingen om van alles te kopen. Met heel wat moeite lukt het om een klein rond broodje, een zwaar plat rechthoekig maisbrood en iets dat nog het meest lijkt op een pannenkoekentaart in de vorm van een ruit, en een zak met eieren te kopen. Ieder ding dat is uitgezocht wordt in een tasje gedaan. Heel langzaam, en vervolgens worden er dingen samengevoegd in nog meer tasjes, tergend traag. En na het eerste brood denkt de beste man dat het alles is, maar komt er dan achter dat we nog wat kopen en overal nog meer tasjes omheen moeten.  En dat herhaald zich een paar keer. Om tot slot alles tergend traag nog in een papieren zak te doen en dat weer in een plastictasje. Dat ik een tas bij me hebt ontgaat de man in het geheel. De rij is inmiddels gestaag gegroeid met naar het lijkt vaste klanten. Maar het lijkt erop dat ze het vooral nogal leuk vinden dat er hier een toerist iets komt kopen. Met een record aantal tasjes verlaten we de bakker. Bij de lunch blijkt dat de broden en de gestapelde pannenkoek allemaal verrukkelijk zijn.

In Shkoder laten we eerst de hechtingen in Florians wenkbrauw weghalen in het lokale ziekenhuis. Het ziekenhuis heeft bijzonder slechte bewegwijzering en de gangen zijn heel grauw. Er zitten overal mensen te wachten, ook op de grond, maar wij mogen meteen mee komen. De zuster die ons de weg wijst spreekt geen Engels, maar is zeer behulpzaam. De behandelkamer ziet er keurig uit en de dokter spreekt wel Engels. De hechtingen worden snel en vakkundig weggehaald. Het ziet er heel goed uit en er hoeft niet eens meer verband of een pleister op. Florian vindt het natuurlijk helemaal niet leuk maar als de dokter klaar is wil hij nog wel even met de 2 dokters high fiven. Betalen is wederom niet nodig. We kunnen zo vertrekken.

Als we door de stad rijden valt ons wederom op dat het heel apart is dat de krottenwijken hier grenzen aan straten met luxe terrassen.

We bezoeken in de stad nog een heel leuke lokale markt die nog niet ontdekt is door de toeristen. We kopen door iemand zelfgemaakte olijfolie, honing in een fles, en kersen. En nog een zak vol met hele grote platte ronde dingen waarvan we geen idee hebben wat het is maar die nog het meest lijken op megagrote platte superdunne ronde kroepoeken.

We gaan naar een camping aan Shkodermeer. Wij zitten aan de Albanese kant waar het helemaal vlak is en we kijken vanaf de camping uit naar de Montenegrijnse kant waar prachtige steile bergen grenzen aan het meer. Florian ontdekt ’s avonds nog vuurvliegjes op de camping voordat hij gaat slapen.

Dinsdag 2 juni  Grile -  ten zuiden van Drusici (Montenegro)

Esther eet schapenyoghurt bij het ontbijt en op de verpakking staat een schaap. Florian ziet dat meteen. En constateert direct: koeien maken dat ook!

We rijden een stukje rond het Shkodermeer. Vanaf de camping rijden we eerst naar een grote markt in Tuzi. De markt is grotendeels overdekt en er zijn honderden kleine winkeltjes/ stalletjes met voornamelijk kleding, schoenen en tassen. Maar je kunt er eigenlijk alles vinden. Van lampen, tot gereedschap, spullen voor de badkamer, serviezen, speelgoed, huishoudelijke spullen noem maar op. Wij vinden er een nieuwe zonnebril voor Florian. Een zwarte hartjesbril. Het is geen bril van geweldige kwaliteit en ook lang zo leuk niet als zijn kapotte krokodillenbril. Maar  voor 2 euro kunnen we hem niet laten liggen.

We gaan de grens over naar Montenegro. Het staat er helemaal vol met vrachtwagens van beide kanten, maar wij mogen gelukkig meteen doorrijden. Het is wel even manoeuvreren want het pad tussen de vrachtwagens is erg smal.

We vervolgen het rondje meer via Virpazar. Het is een smal kronkelig paadje door de bergen met op veel plaatsen uitzicht op het meer. We zitten aan de rand van het meer en er staat erg veel riet en er groeien duizenden witte waterlelies, waarvan sommigen al in bloei staan. Ook groeit er gele plomp. Het ziet er nu al prachtig uit, maar straks als ze allemaal in bloei staan zal het helemaal wel betoverend zijn. Vanuit het meer rijzen steile eilandjes op en aan de randen van het meer zijn ook steile bergen. Het uitzicht is fantastisch en we hebben ook weer prachtig weer om van dit geweldige uitzicht te genieten.

Op een mooi uitzichtpunt kunnen we de kampeerbus parkeren en we genieten in de schaduw van de bus van het uitzicht. Het is bloedheet. Florian wil dan ook weer met zijn olifantenspuit van Henk en Karin spelen. Het is de hele vakantie al een groot succes. En nu in de hitte is het helemaal niet erg om helemaal nat gespoten te worden. Maar dan wil Florian ineens op een rots klimmen. Hij ziet er losse steentjes liggen en verkondigt luidkeels: ik ga fossielen zoeken voor papa! Tientallen keren loopt hij op en neer met zijn fossielen voor papa en als ze niet meer op zijn schoot passen legt hij ze in de bus om ze later allemaal in een plastic zak te doen om mee te nemen. Het is echt superlief hoe hij bezig is om fossielen te zoeken voor papa.

Vanuit de bus ziet Esther een opgerolde slang. We stoppen snel en als Esther er naartoe loopt ziet ze van een afstand dat hij wat rood van kleur is. Die hebben we nog niet eerder gezien en Herman die nog achter het stuur zit omdat we op een smal pad rijden, wordt er toch maar even bijgehaald. Ook hij ziet de rode slang. Dan loopt Esther dichterbij om tot de hilarische ontdekking te komen dat het een plastic slipper is. Dus hard lachend terug naar de bus. En als we vandaar weer omkijken lijkt het toch echt weer een opgerolde slang.

Maar we zien onderweg toch ook nog een paar echte bruine slangen, groene en bruine hagedissen, en ook twee grote  landschildpadden.

Bij Rijeka Crnojevica zien we hoe de rivier spectaculair meandert door de velden waterlelies en om een berg naar het meer. Iedere keer weer denken we dat het niet mooier kan maar dit is echt adembenemend mooi.

We moeten weer plotseling stoppen want ditmaal denkt Herman een schorpioen te zien. Maar als we achter de bus komen zien we twee kleine torren die een (geiten?)keutel over de weg aan het rollen zijn. In een perfecte samenwerking weten ze de keutel met redelijke snelheid in een rechte lijn naar de overkant te rollen. Het is werkelijk een bizar gezicht. Esther wil er net een filmpje van maken omdat het er echt bijzonder uitziet, maar jammer genoeg  komt er net een auto achter ons aan. We moeten een heel stuk doorrijden omdat de auto ons hier niet kan passeren en dan is het torrenmoment alweer voorbij natuurlijk.

Op advies van een Duits stel die we eerder hebben ontmoet rijden we nog een stukje door om een nog kleiner pad in te slaan naar beneden richting het water. Het is een pad waar je eigenlijk niet verwacht om überhaupt nog iets tegen te komen. Maar na een paar kilometer zien we een bordje ‘Etno gastronomico’. We vervolgen het paadje in het niets en komen bij een nog smaller en steil stuk weg. Er is hier een piepklein  dorpje met een paar huisjes aan een baai vol met waterlelies en uitzicht op alle kleinere en grotere bergen. Het is echt een droomplek zo mooi.  

Er zit een groep wat te drinken aan het water en verder is er niemand. Maar we kunnen er wat eten. We krijgen vissoep en gebakken forel en karper. Het smaakt allemaal voortreffelijk. Hier weten ze nog hoe je vis moet klaarmaken. En het blijkt dat karper echt superlekker is.

Florian vermaakt zich bij het water met de eenden die hij brood voert samen met de ober en ook komt hij ineens met babykikkertjes aangelopen. Hij krijgt van de ober een waterlelie, waar hij de bloemknop vanaf haalt. De steel is een slang en hij speelt de rest van de avond met de slang. Het begint al te schemeren, maar als Esther Turkse koffie krijgt mag Florian samen met Herman nog even mee een klein stukje varen op een oud houten vissersbootje. We mogen onze bus laten staan boven het restaurant. Een mooiere plek om te kamperen bij het meer kun je niet vinden. Prachtig uitzicht en heerlijk stil. Voor Florian zelf gaat slapen legt hij zijn slang voorzichtig onder de bus zodat die daar ook lekker kan gaan slapen.

Woensdag 3 juni ten zuiden van Drusici - ten zuiden van Novi Pazar vlakbij Stari Ras (Servië)

Esther gaat al vroeg naar de zonsopkomst kijken bij het meer en krijgt lekkere koffie van de ober.

Als Florian wakker is gaan we met hem mee om met een klein en enigszins gammel houten bootje en één roeispaan de netten leeg te gaan halen.

Er zitten zeven vissen in het net die groot genoeg zijn om mee te nemen. De kleinere vissen gaan overboord. Florian mag ze weer in het water gooien en hij vindt dat erg leuk. De ober peddelt ons ook nog een rondje langs een rieteilandje. Een leuk rondje, maar we gaan alle kanten op omdat we eigenlijk een beetje te zwaar zijn voor het bootje en we geen richting kunnen houden. We zien tijdens het boottochtje veel waterlelies en gele plomp, een koereiger en sternachtige vogeltjes. Bij terugkomst krijgen we muntthee, en zien we vanaf de oever nog meerdere waterslangen en rode en knalblauwe libellen.

We rijden vandaag een eind naar het noorden door Montenegro richting Servië. We passeren een flinke kloof, en we zien in de verte nog de sneeuw op de bergtoppen liggen op deze zeer heldere dag. Langs de weg zien we prachtige bloemenvelden.

Als we even stoppen om de kaart te bekijken staan er drie kinderen bij het raam die om kleding vragen. Ze zien er erg arm uit en ze waren ook al in de vuilnisbakken aan het zoeken. We geven ze een berg oude kleding en een dekentje van Florian. Ze kijken ons aan alsof ze de loterij hebben gewonnen. Montenegro is relatief welvarend en we hebben weinig echte armoede gezien behalve dus deze uitzondering.

We steken de grens met Servië over. De weg is meteen van slechtere kwaliteit, alhoewel niet zoals in Albanië. Verder ziet het er hier minder welvarend uit dan in Montenegro. We zien zwerfhonden, afval en puin langs de weg, een enkele paardenkar en schamele onderkomens. Ook zien we hier in het zuiden van Servië net als in Montenegro naast de kloosters veel moskeeën.

We overnachten ten zuiden van Novi Pazar vlakbij Stari Ras op een grote parkeerplaats. Iedereen lijkt het hier heel normaal te vinden dat je gewoon op een parkeerplaats gaat staan, precies zoals ons is verteld, en sommige mensen zwaaien vriendelijk gedag.

We eten bij de rivier. Als toetje hebben we een soort deegrolletjes gekocht bij de bakker die ruim twee uur zijn geweekt in de yoghurt. De rolletjes zijn heel zacht geworden en de yoghurt is wat zoutig gaan smaken. Een vreemde combinatie maar wel erg lekker.